Παροιμίες – Γνωμικά

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Του τα έβγαλε στη φόρα». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Τελευταία ενημέρωση 19/10/2013:

Οι σχολιασμοί των φίλων μας είναι σύμφωνοι με αυτά που γνωρίζουμε κι εμείς…

πιο συγκεκριμένα, ο Απόστολος μας λέει «Δεν το έχω ψάξει, αναρωτιέμαι όμως αν η «φόρα» προέρχεται από το φόρουμ, την αγορά δηλαδή. «Αγορά» με την πιο παραδοσιακή, αρχαία αν θέλετε, έννοια, τον τόπο των δημοσίων συζητήσεων».

…ενώ ο Τάσος μας γράφει «Στη Βυζαντινή εποχή οι κήρυκες έκαναν εκτός των άλλων και μια δουλειά πολύ περίεργη……
Όταν ένας πολίτης κατηγορούσε για κλοπή κάποιον ή για φόνο χωρίς να έχει στοιχεία αποδεικτικά, ο κήρυκας αναλάμβανε να κατηγορήσει δημόσια αυτόν που παρανόμησε, παίρνοντας την ευθύνη πάνω του.
 Ανέβαινε σε ένα ψηλό μέρος και φώναζε:
 «…Επειδή όμως δεν υπάρχουν στοιχεία ικανά εναντίον του, για να τον παραδώσουμε στο δικαστήριο, όσοι γνωρίζουν κάτι σχετικό με την υπόθεση, να ‘ρθουν να μας το πουν. Αυτοί που δεν τολμούν να παρουσιαστούν μπροστά μας, να τον καταγγείλουν, θα είναι καταραμένοι στη ζωή και στο θάνατο. Το κορμί τους να βγάλει τις πληγές του Φαραώ και τα παιδιά τους, όπως και τα παιδιά των παιδιών τους, θα διψούν και δε θα βρίσκουν νερό…»
 Μετά από τέτοιες κατάρες, οι κήρυκες είχαν καταντήσει ο τρόμος και ο φόβος του κόσμου. Σαν αποτέλεσμα όλου αυτού ήταν όποιος ήξερε για τον ένοχο κάτι να το λέει δημόσια, δηλαδή να «του τα βγάζει στη φόρα» όπως κατάντησε να λέγεται τότε.
 Με αυτό τον τρόπο θα έμενε μακριά από τις κατάρες και θα είχε τη συνείδηση του ήσυχη…»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Σκότωσε την κότα με τα χρυσά αβγά.». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 13 Οκτωβρίου 2013):

Συμφωνούμε σε γενικές γραμμές με τις απόψεις των φίλων που άφησαν τα σχόλιά τους κάτω από το άρθρο. Δηλαδή:

Ο Τάσος από τους Αντιφιλίππους μας λέει ότι «τη φράση αυτή τη λέμε για τους άπληστους και αχόρταγους ανθρώπους. Την συναντούμε σε έναν μύθο του Αισώπου. Ο μύθος λέει πως ζούσε κάποτε ένας άντρας που είχε μια διαφορετική κότα από τις άλλες. Αυτή η κότα γεννούσε χρυσά αυγά. Μια μέρα από την απληστία του τη σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό που είχε μέσα της. Τότε λοιπόν είδε ότι η κότα δεν είχε χρυσό μέσα της και ότι ήταν όπως οι άλλες. Έτσι θέλοντας τα πολλά έχασε και τα λίγα.»

Η Γιούλη Κρ. μας γράφει: » Φράση που συναντούμε σε έναν από τους μύθους του Αισώπου και χρησιμοποιείται για ανθρώπους άπληστους και αχόρταγους. Ο μύθος αναφέρει πως κάποτε ζούσε ένας άντρας που είχε μια κότα διαφορετική από τις άλλες. Η κότα αυτή γεννούσε χρυσά αυγά. Μια μέρα, κυριευμένος από απληστία και ανυπομονησία, τη σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό που είχε μέσα της μαζεμένο. Τότε όμως είδε ότι η κότα του ήταν όπως και όλες οι άλλες. Έτσι, επιδιώκοντας τα πολλά, έχασε τελικά και τα λίγα».

Κι ο άλλος Τάσος από την Βραζιλία λέει πως: «Η φράση χρησιμοποιείται για τους άπληστους και τους αχόρταγους. Αποδίδεται στον Αίσωπο ο οποίος αναφέρει, σε έναν από τους μύθους του, για τον άπληστο ιδιοκτήτη μιας κότας πού γεννούσε χρυσά αυγά. Όταν την σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό μαζεμένο, είδε ότι η κότα ήταν φυσιολογική όπως όλες οι άλλες. Έτσι πηγαίνοντας για τα πολλά έχασε και τα λίγα.

Ο μύθος 
ήταν κάποτε ένας φτωχός αγρότης και μια μέρα ανακάλυψε στο κοτέτσι του ένα αστραφτερό χρυσό αυγό. Στην αρχή νόμιζε ότι πρόκειται για φάρσα, αλλά καθώς πήγαινε να πετάξει το αυγό το ξανασκέφτηκε και το έδωσε να το εκτιμήσουν. Αποδείχτηκε ότι το αυγό είναι από καθαρό χρυσάφι! Ο γεωργός δεν μπορούσε να πιστέψει την καλή του τύχη. Την επόμενη βρίσκει δεύτερο χρυσό αυγό, δυσκολεύοντας να πιστέψει την τύχη του. Κάθε πρωί ξυπνούσε κι έτρεχε στο κοτέτσι για να βρει το επόμενο χρυσό αυγό. Έτσι απόκτησε γρήγορα μυθώδη πλούτη και ζούσε όπως φανταζόταν στα όνειρά του. Μαζί με τα πλούτη απέκτησε την απληστία και την ανυπομονησία. Ο γεωργός δε μπορούσε να περιμένει μέρα μέρα να παίρνει το χρυσό αυγό και μια μέρα αποφάσισε να σφάξει την κότα και να τα πάρει μονομιάς. Δυστυχώς γι αυτόν, δεν υπήρχαν χρυσά αυγά μέσα της και τότε κατάλαβε ότι δεν υπήρχε τρόπος να βρει άλλα πλέον. Ο γεωργός σκότωσε την κότα που τα γεννούσε!…»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Τύπος και υπογραμμός». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 6/10/2013):

Ο φίλος μας ο Τάσος από την Βραζιλία μας λέει ότι σχετικά με την φράση που αναζητούμε:»στα σχολεία της κατώτερης εκπαίδευσης των βυζαντινών χρόνων, ο δάσκαλος που πρωτομάθαινε τους αρχάριους γραφή, έπαιρνε την πλάκα του μαθητή και έγραφε στην αρχή της με όλη του την καλλιγραφική ικανότητα, πρώτα γράμματα και αργότερα λέξεις και φράσεις. Ύστερα τραβούσε μια γραμμή κάτω από αυτό το υπόδειγμα, για να συνεχίσει κατόπιν ο μαθητής. Αυτό ακριβώς το υπόδειγμα λεγόταν τύπος και υπογραμμός – γιατί υπήρχε υπογράμμιση. Επειδή έπρεπε σαν γραμμένο από το δάσκαλο να είναι τέλειο κι έτσι άξιο για να το μιμηθεί ο μαθητής, η φράση “τύπος και υπογραμμός” κατέληξε να δηλώνει πια τον άνθρωπο που χει και φέρεται άψογα».

Ο φίλος και μέλος των Παραμυθάδων, Θόδωρος Παπαδόπουλος μας γράφει: «οι Βυζαντινοί έδιναν μεγάλη σημασία στην καλλιγραφία. Ο δάσκαλος έγραφε τον υπογραμμό, δηλαδή μια λέξη ή μια σειρά με καλλιγραφικά γράμματα. Τα παιδιά έπειτα προσπαθούσαν να μιμηθούν τα γράμματα του δασκάλου. Η προσπάθεια αυτή των μαθητών, δηλαδή να μιμηθούν τον υπογραμμό, έμεινε μέχρι τις μέρες μας η φράση: «Είναι τύπος και υπογραμμός», που σημαίνει αυτό που αξίζει κανείς να μιμηθεί».

Τέλος, ο Τάσος, μέλος κι αυτός των Παραμυθάδων μας λέει ότι «Ο Δάσκαλος που μάθαινε γραφή στα βυζαντινά χρόνια στα σχολεία,έπαιρνε την πλάκα και με όλη του την καλλιγραφική του τέχνη, έγραφε στην αρχή τα γράμματα και αργότερα λέξεις και φράσεις. Στη συνέχεια τραβούσε μια γραμμή για να συνεχίσει ο μαθητής. Αυτό που έκανε ο δάσκαλος ονομαζόταν ΄΄τύπος και υπογραμμός΄΄.Επειδή αυτό το θεωρούσαν τέλειο και άξιο για μίμηση,η φράση ΄΄τύπος και υπογραμμός΄΄ δηλώνει αυτόν που φέρετε και ζει άψογα…»

Οι τρεις παραπάνω, συμφωνούν με την φίλη και μέλος των Παραμυθάδων Αδελαϊδα, που έθεσε τον γρίφο και η προέλευση που έχει η ίδια για την φράση μας λέει:«Τύπος και υπογραμμός» Στα βυζαντινά σχολεία ο δάσκαλος έγραφε πάνω στην πλάκα του μαθητή κάποιο κείμενο (ο τύπος, το πρότυπο) και το υπογράμμιζε (ο υπογραμμός).  Μετά ο μαθητής όφειλε να το αντιγράψει, προσεκτικά, φροντίζοντας να συμφωνεί με το υπόδειγμα (τον τύπο) που ήταν πάνω από τον υπογραμμό.

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Ο μήνας έχει εννιά». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Μην είδατε τον Παναγή;». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 22/09.2013): 

Και πάλι οι πληροφορίες μας συμφωνούν με τα σχόλια των φίλων μας…

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Κατά φωνή και ο γάιδαρος!». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 15/09/2013):

Οι πληροφορίες μας για την προέλευση της φράσης, συμφωνούν με το σχόλιο που έχει αναρτηθεί. Δηλαδή ότι «τον γάιδαρο στην αρχαία Ελλάδα τον είχαν για ιερό ζώο. Όταν ένας γάιδαρος μούγκριζε πριν από κάποια μάχη, έλεγαν ότι είναι σημάδι των θεών και σίγουρα θα κέρδιζαν τον αντίπαλο.
Οι Μακεδόνες τον 4ο αιώνα π.Χ. με βασιλιά το Φίλιππο κινήθηκαν εναντίων της Αθήνας. Ο αρχηγός του αθηναϊκού στόλου ο Φωκίωνας, επειδή οι Μακεδόνες ήταν περισσότεροι. Δεν ήταν σίγουρος ότι θα καταφέρουν να νικήσουν. Σκέφτηκε λοιπόν να ξεκινήσει αργότερα τη μάχη, ώσπου να φτάσει η βοήθεια από την Αθήνα όπως του υποσχέθηκαν. Πριν να προλάβει να δώσει εντολή για υποχώρηση άκουσε από τα στρατόπεδο του ένα μουγκρητό από γάιδαρο. Τότε γεμάτος ενθουσιασμό είπε..

Κατά φωνή κι ο γάιδαρος.

Αντί για υποχώρηση ξεκίνησε τη μάχη και νίκησε τους Μακεδόνες όπου και υποχώρησαν.»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 8/9/2013):

Σχετικά με την προέλευση της φράσης, οι αναρτήσεις των σχολίων από τους δύο φίλους μας, συμφωνούν και με την δική μας γνώση.

Για αυτήν την εβδομάδα, ψάχνουμε να βρούμε την προέλευση της φράσης «Έβαλε το λύκο να φυλλάει τα πρόβατα». Αφήστε τα σχόλια σας στην σελίδα μας, ή στείλτε μας e-mail στο paramythadeskavalas@gmail.com

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 1 Σεπτεμβρίου 2013):

Η φράση που ψάχναμε, έχει τη ρίζα της και πάλι σε μύθο του Αισώπου -όπως σωστά παρατήρησε κι ο φίλος μας Δημήτρης με σχόλιό του. Ήταν ένας βοσκός που έβγαζε τα πρόβατά του, όταν κάποια στιγμή, αντιλήφθηκε έναν λύκο να τους ακολουθεί. Στην αρχή φοβήθηκε, αλλά πρόσεξε ότι ο λύκος δεν είχε άγριες διαθέσεις. Αυτό συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, μέχρι που ο βοσκός έβλεπε τον λύκο σαν μέρος του κοπαδιού. Μια μέρα, ο βοσκός χρειάστηκε να πάει στο χωριό για κάτι δουλειές και ζήτησε από τον λύκο να μείνει στην θέση του για να φυλλάει τα πρόβατα. Όταν έφυγε κι ο λύκος έμεινε πλέον μόνος, έφαγε τα πρόβατα ανενόχλητος.

Η φράση «Ιδού η Ρόδος ιδού και το πήδημα», έχει ειπωθεί από όλους μας σίγουρα τουλάχιστον μία φορά. Πότε ειπώθηκε όμως πρώτη φορά…και γιατί; Βοηθήστε μας να αναζητήσουμε την καταγωγή και προέλευση παροιμιών και γνωμικών. Αφήστε την γνώμη σας σχετικά με την παραπάνω φράση σε μορφή σχολίου στην συνέχεια της σελίδας, ή στείλτε μας μήνυμα στο paramythadeskavalas[παπάκι]gmail[τελεία]com

Την ερχόμενη Κυριακή, θα αναρτήσουμε τις γνώμες σας για την προέλευση της φράσης, ενώ θα θέσουμε και ένα καινούργιο ερώτημα. Μέχρι τότε, καλά να περνάτε!

Μοιράσου την γνώση με τους άλλους κι ας δούμε την ιστορία με άλλη ματιά!

Προέλευση [ενημέρωση στις 25/8/2013]:

Η φράση αποδίδεται στον μεγάλο μας παραμυθά Αίσωπο και στον μύθο του «Ανήρ Κομπαστής» (άντρας που περηφανεύεται). Ο μύθος λέει πως στην αρχαιότητα, ήταν ένας αθλητής, που όπου βρισκόταν και στεκόταν, περηφανεύονταν-κόμπαζε για τις αθλητικές του επιδόσεις. Ακόμα πιο συγκεκριμένα, μιλούσε για ένα τεράστιο άλμα που είχε καταφέρει σε αγώνες που είχαν διεξαχθεί στην Ρόδο. Κανείς όμως δεν το πίστευε και όλοι αντιδρούσαν στα λεγόμενά του. Μια μέρα, κι ενώ βρισκόντουσαν σε ένα στάδιο, σαν αντεπειχήρημα αυτός, τους ζητούσε να ταξιδέψουν στην Ρόδο και να ρωτήσουν τον κόσμο που είχε παρακολουθήσει τους αγώνες, προκειμένου να τον επιβεβαιώσουν. Τότε, πετάχτηκε ένας άντρας, κατέβηκε στο σκάμμα του σταδίου και έγραψε τη λέξη «Ρόδος» και αναφώνησε…

«Αυτού γαρ και Ρόδος και πήδημα»!