Οι Παραμυθάδες

Ομάδα Μελέτης, Διατήρησης και Διάδοσης του Λαϊκού Παραμυθιού και Παιχνιδιού

Ο Σύλλογος «Οι Παραμυθάδες», δημιουργήθηκε ως ομάδα άτυπα το φθινόπωρο του 2011. Μαζευτήκαμε τρεις-τέσσερις φίλοι, θέλοντας να θυμηθούμε και να θυμίσουμε στους άλλους, την δύναμη που κρύβουν μέσα τους τα παραμύθια και ιδιαίτερα αυτά της λαϊκής παράδοσης. Αρχικός σκοπός μας, ήταν να αναζητήσουμε κάποια από αυτά και να τα αφηγηθούμε σε παιδιά, προτείνοντας έτσι, έναν εναλλακτικό, για τη σημερινή εποχή, τρόπο ψυχαγωγίας, δηλαδή τον κλασικό. Αυτόν με τον οποίο μεγαλώσανε γενιές και γενιές και αρκετοί από εμάς…το παραμύθι. Στην πορεία, ανακαλύψαμε, ότι βρεθήκαμε μέσα σε έναν «ωκεανό» παραμυθιών και πληροφοριών. Αυτό μας οδήγησε στην αναθεώρηση της φιλοσοφίας μας. Θεωρήσαμε λοιπόν αναγκαίο, να αναζητήσουμε ιστορικά στοιχεία των παραμυθιών, (πότε «γεννήθηκαν», γιατί, ποιοι λέγανε παραμύθια και πως θα έπρεπε να λέγονται) για να διασφαλίσουμε την όμορφη εξέλιξη της ψυχολογίας του παιδιού. Στη συνέχεια, με γνώμονα πάντα την ψυχαγωγία του παιδιού, προσθέσαμε στις ενέργειες της ομάδας το παιχνίδι και δη το λαϊκό. Παιχνίδια που παίζονταν, στις γειτονιές, τις αλάνες, τις αυλές των σπιτιών ή και των σχολείων και με έναν διασκεδαστικό τρόπο βοηθούσαν την ανάπτυξη του ομαδικού πνεύματος, της αυτοπεποίθησης, των αρχηγικών ικανοτήτων των παιδιών, κάτι που λειτουργεί ως αντίποδας με την απομόνωση που βιώνουν σήμερα τα παιδιά μέσα από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια ή και την κακή χρήση του διαδικτύου.

Στο ξεκίνημά μας, είχαμε σαν χώρο συνάντησης, ένα café bar της Καβάλας, την «Παλιά Βιβλιοθήκη». Εδώ, αξίζει να σημειωθεί, ότι ο χώρος αυτός, στέγασε τη Δημοτική Βιβλιοθήκη της Καβάλας, από το 1957 μέχρι και το 1984 περίπου. Σε αυτόν τον χώρο λοιπόν, κάθε Κυριακή, από τις 11:00 μέχρι και τις 14:00, υποδεχόμασταν παιδιά και τους αφηγούμασταν λαϊκά παραμύθια από όλο τον κόσμο, με την συνοδεία ζωντανής μουσικής. Το καφέ μας παραχώρησε ένα ξεχωριστό χώρο, στο οποίο καθισμένα όλα τα παιδιά πάνω σε βελέντζες και μαξιλάρες, περιτριγυρισμένα από τους παραμυθάδες και τον μουσικό, απολάμβαναν τα παραμύθια. Η δράση μας αυτή είχε μεγάλη απήχηση και σύντομα βρήκε κι άλλους υποστηρικτές με αποτέλεσμα, η μικρή αρχικά ομάδα, ολοένα να μεγαλώνει.

Τον Δεκέμβριο του 2011, το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καβάλας, ζήτησε από τις ερασιτεχνικές ομάδες της πόλης να συμμετέχουν σε μια του δράση, παρουσιάζοντας τουλάχιστον ένα χριστουγεννιάτικο παραμύθι η καθεμία, σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο που στήθηκε στην πλατεία μπροστά από το Δημαρχείο της πόλης και έφερε τον τίτλο «Παραμυθοφωλιά». Ως «Παραμυθάδες», παρουσιάσαμε το παραμύθι των αδερφών Χάρη και Πάνου Κατσιμίχα «Η αγέλαστη πολιτεία και οι καλικάντζαροι», με τρεις αφηγητές-ηθοποιούς και συνοδεία δύο οργάνων (κιθάρας και μελόντικας). Με το ίδιο παραμύθι, τις μέρες των γιορτών, επισκεφτήκαμε την Παιδιατρική μονάδα του Νοσοκομείου της Καβάλας και το παρουσιάσαμε στα παιδιά που νοσηλεύονταν.

Αποχαιρετήσαμε τον χειμώνα της ίδιας χρονιάς, μένοντας πιστοί στο εβδομαδιαίο ραντεβού μας με τα παιδιά, τα πρωινά των Κυριακών. Με τους μικρούς αλλά και μεγάλους φίλους που μας επισκέπτονταν στο café bar, είχαμε την ευκαιρία να «ταξιδέψουμε» και να γνωρίσουμε μέσα από τα παραμύθια, χώρες όπως το Μεξικό, η Τουρκία, Ινδία, Ινδονησία, Ρωσία, Τατζικιστάν, Μαλαισία, Γαλλία, Ιταλία, Βουλγαρία, Σερβία, κλπ.

Την Άνοιξη της ίδιας χρονιάς και συγκεκριμένα τον Μάιο, μας κάλεσαν και ανταποκριθήκαμε θετικά, δύο δημοτικά σχολεία, και συγκεκριμένα το 2ο Δημοτικό Σχολείο Καβάλας και το Δημοτικό του Ζυγός. Εκεί, είχαμε την χαρά να αφηγηθούμε ορισμένους μύθους του Αισώπου, σε παιδιά των δύο πρώτων τάξεων, ενώ την παρουσίασή μας, την ολοκληρώσαμε δραματοποιώντας, με πρωταγωνιστές τους μαθητές, τον μύθο «Ο ψεύτης βοσκός».

Λίγο αργότερα, συμμετείχαμε στο 4ο Wood Water Wild Festival, που πραγματοποιήθηκε στο μονοπάτι της Παλιάς Καβάλας, ενώ την ίδια περίοδο, δώσαμε το παρόν μας και στην ετήσια γιορτή του Συλλόγου «Πνοή, Μέριμνα για το Παιδί και την Οικογένεια», εκδήλωση που σκοπό είχε την βράβευση των εθελοντών ιατρών, νοσοκόμων και φαρμακοποιών, για την προσφορά τους στο σύλλογο.

Ο Ιούλιος μας βρήκε να συμμετέχουμε στα «Ελευθέρια» της Καβάλας και συγκεκριμένα στο «Μέρες Cosmopolis», όπου στον χώρο της Παλιάς Μουσικής, αφηγούμασταν παραμύθια από τις χώρες που συμμετείχαν (Ελλάδα, Τουρκία, Μεξικό, Ινδία, Ινδονησία, Βοσνία) ενώ, στον προαύλιο χώρο, αναβιώναμε παιχνίδια των χωρών αυτών. Τα παραμύθια συνόδευαν μουσικά όργανα της Ανατολής όπως: Ραμπάτ του Αφγανιστάν, Λάφτα Τουρκίας, Ταμπουρά Ινδίας, κ.α.

Λίγες μέρες μετά δεχτήκαμε την πρόσκληση του Πολιτιστικού Συλλόγου Λιμεναρίων Θάσου «Το Κάστρο» και πήραμε μέρος στο Θερινό Σχολείο Τεχνών, ως υπεύθυνη ομάδα για το εργαστήρι της Αφήγησης.

Αποχαιρετήσαμε τον Ιούλιο έχοντας καθημερινή παρουσία από τις 29 του μήνα στην 14η Έκθεση Βιβλίου, που πραγματοποιήθηκε στην παραλία της Καβάλας. Εκεί υποδεχόμασταν τα παιδιά που επισκέπτονταν την έκθεση και τους διαβάζαμε παραμύθια, που μας παραχωρήθηκαν από τα συμμετέχοντα βιβλιοπωλεία, παραμύθια που σύντομα –ως βιβλία- θα αποτελέσουν υλικό για μια ακόμη δράση μας.

Ενόψει αρκετών δράσεων, που έχουμε προγραμματίσει για τον χειμώνα 2012-2013 ως Παραμυθάδες, διοργανώσαμε το 1ο Σεμινάριο Αφήγησης, που έλαβε χώρα στα μέσα του Αυγούστου, με εμψυχώτρια την ηθοποιό Βίκυ Χατζοπούλου. Σκοπός του συγκεκριμένου σεμιναρίου, αλλά και των υπολοίπων που θα ακολουθήσουν, είναι η κατάρτισή μας σχετικά με την αφήγηση ενός παραμυθιού και την θεατρική κίνηση που πρέπει να την πλαισιώνει.

Με τα πρωτοβρόχια στην Καβάλα έκανε την εμφάνισή του και ένα παραμύθι, «Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα» του Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Αυτό το παραμύθι επέλεξε το Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καβάλας ως παιδική του παραγωγή σε διασκευή του Γιάννη Καλατζόπουλου και σκηνοθεσία Γιάννη Κουκιά, υπό τον τίτλο «Τα ρούχα του βασιλιά». Στο πλαίσιο της προβολής και προώθησης του έργου, συμμετείχαν διάφορες θεατρικές ομάδες της πόλης. Μαζί με αυτές και η ομάδα των «Παραμυθάδων» που ανέλαβαν το «ραφτάδικο του βασιλιά», δηλαδή ένα σπιτάκι στην πλατεία καπνεργάτη, γεμάτο με υφάσματα και διάφορα αξεσουάρ ραπτικής, στο οποίο είτε εντός του, είτε εκτός, αφηγούμασταν ή δραματοποιούσαμε το συγκεκριμένο παραμύθι. Με «Τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα», επισκεφτήκαμε Δημοτικά Σχολεία του Ν. Καβάλας καθώς και ιδρύματα.

Παράλληλα με το «ραφτάδικο του βασιλιά», η ομάδα των Παραμυθάδων ξεκίνησε ακόμα δύο δράσεις. Η πρώτη αφορά την συλλογή βιβλίων και παιχνιδιών προκειμένου να στήσει τις βιβλιοθήκες στο Ίδρυμα Προστασίας του Παιδιού «Αγιος Γεώργιος»(πρώην Παιδόπολη), της Παιδιατρικής Μονάδας του Νοσοκομείου Καβάλας και του 1ου Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Καβάλας, δράση που αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του 2013.

Η δεύτερη δράση αφορά την καθιέρωση εβδομαδιαίας επίσκεψης στο Ίδρυμα Προστασίας του Παιδιού «Αγιος Γεώργιος»(πρώην Παιδόπολη) και συγκεκριμένα κάθε Τετάρτη το απόγευμα, όπου μαζί με τα παιδιά που φιλοξενούνται, παίζουμε παιχνίδια, αδηγούμαστε παραμύθια και γενικότερα προσπαθούμε να περάσουμε καλά τις ώρες της παραμονής μας εκεί.

Την παραμονή των Χριστουγέννων, το Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, μας παρουσίασε με την μορφή αφιερώματος μέσα από την εκπομπή της Αρετής Μπίτα «Συντεταγμένα … εκτός, τόσο με ερωτήσεις στο μέλος των Παραμυθάδων Χρήστο Τσίρκα, όσο και με την μετάδοση του παραμυθιού «Η Κάλλω και οι καλικάντζαροι» που ηχογραφήθηκε τον ίδιο μήνα από μέλη της ομάδας μας.

Λίγο πριν χαιρετίσουμε το 2012 και υποδεχτούμε το 2013, Οι Παραμυθάδες εργάστηκαν πάνω σε ένα παραμύθι της προφορικής μας παράδοσης του δωδεκαημέρου, το «Η Κάλλω και οι Καλικάντζαροι». Με το συγκεκριμένο παραμύθι συνεργαστήκαμε με την ΔΗΜΟΦΕΛΕΙΑ και συγκεκριμένα με την Δημοτική Σχολή Χορού του Πυθαγόρα, δίνοντας τρεις εμφανίσεις (δύο στην πλατεία Ελευθερίας και μία στο Εμπορικό Κέντρο), ενώ παράλληλα πραγματοποιήσαμε επισκέψεις σε Δημοτικά Σχολεία και ιδρύματα, αλλά και σε εκδηλώσεις φορέων και συλλόγων σε όλο το νομό Καβάλας.

Το 2013 ξεκίνησε αφενός με τις αφηγήσεις μας στο καθιερωμένο μας στέκι, ενώ παράλληλα ξεκίνησαν και οι πρόβες για την παραμυθοπαράσταση «Από τον Αίσωπο μέχρι …χθες», ενώ αναφορά για τις δράσεις μας με την μορφή ένθετου αφιερώματος, πραγματοποίησε και το πανελλήνιας εμβέλειας τηλεοπτικό δίκτυο STAR.

Τον Φεβρουάριο ετοιμάσαμε βαλίτσες και πραγματοποιήσαμε το πρώτο μας ταξίδι εκτός των συνόρων. Έτσι, βρεθήκαμε στο Βέλγιο όπου και παρουσιάσαμε την παράσταση «Από τον Αίσωπο μέχρι …χθες» σε έλληνες ομογενείς κι όχι μόνο. Πιο συγκεκριμένα επισκεφτήκαμε το Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας του Άντερλεχτ, το Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας της Λϋέγης, την Ελληνική κοινότητα του Μαασμέχελεν και της Αμβέρσας και τέλος το Ευρωπαϊκό Σχολείο.

Η συνέχεια της σεζόν, μας βρίσκει με εμφανίσεις σε σχολεία, ιδρύματα και συλλόγους, τόσο με την παραπάνω παράσταση όσο και με το παραμύθι «Ο Δεκατρείς» που αναφέρεται στην διαφορετικότητα.

Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα παιδικού βιβλίου που τιμάται στις 02 Απριλίου, ανταποκριθήκαμε στο κάλεσμα της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Καβάλας «Βασίλης Βασιλικός» και επισκεφτήκαμε τις δύο παιδικές βιβλιοθήκες που βρίσκονται στις συνοικίες του Βύρωνα και του Αγίου Λουκά όπου και αφηγηθήκαμε παραμύθια της προφορικής παράδοσης, και όχι μόνο. Τρεις μέρες νωρίτερα, επίσης στο πλαίσιο της παγκόσμιας ημέρας του παιδικού βιβλίου, παραβρεθήκαμε στο Πνευματικό Κέντρο Δοξάτου Δράμας καλεσμένοι από τον Πολιτιστικό Μορφωτικό Σύλλογο παρουσιάζοντας σε περισσότερα από 50 παιδιά την παραμυθοπαράσταση «Από τον Αίσωπο στο…χθες», όπως και στον Πρίνο της Θάσου.

Λόγω της πετυχημένη παρουσίας μας στις παιδικές βιβλιοθήκες του δήμου Καβάλας, αποφασίσαμε από κοινού με τη διοίκηση της Δημοτικής Βιβλιοθήκης, να συνεχίσουμε τις δράσεις αυτές με μηνιαίες επισκέψεις, όπως και έγινε, ενώ μέχρι το τέλος της σχολικής χρονιάς γυρίσαμε σε αρκετές πόλεις και χωριά του νομού, καθώς και στη Δράμα και την Ορεστιάδα.

Κατά την διάρκεια της άνοιξης αλλά και του καλοκαιριού, δώσαμε το παρόν σε διάφορες εκδηλώσεις, όπως το 5ο Wood Water Wild Festival, στο οποίο αποκτήσαμε δικό μας χώρο και συγκεκριμένα μια σπηλιά κατά μήκος του μονοπατιού. Επίσης συμμετείχαμε στο 2ο Αντιφασιστικό Φεστιβάλ που έλαβε χώρα στην πλατεία στον δημοτικό κήπο, στην 15η Έκθεση Βιβλίου Καβάλας που πραγματοποιήθηκε στην παραλιακή, αλλά και στα Περάμεια 2013 στην παραλία της Περάμου.

Για τους Παραμυθάδες, οι διακοπές του καλοκαιριού ήταν πολύ μικρές σε διάρκεια. Δουλεύαμε πυρετωδώς για το πρώτο δικτυακό παιχνίδι στην Ελλάδα με θέμα τα παραμύθια και το βγάλαμε στον «αέρα» τον Σεπτέμβριο του 2013 με τον τίτλο «Παραμυθι…ΖΩ».

Συμμετείχαμε στην Πανελλήνια Ποδηλασία Αγάπης και στο 1ο Φεστιβάλ Παιδικού Θεάτρου στην Θάσο, ενώ ξεκινήσαμε τις μηνιαίες επισκέψεις μας στην παιδική βιβλιοθήκη του Αγίου Λουκά, έχοντας ήδη οργανώσει το πρόγραμμά μας για εκεί και συγκεκριμένα θα την επισκεπτόμαστε την τελευταία Δευτέρα κάθε μήνα με διαφορετικό θέμα κάθε φορά.

Ο προγραμματισμός για την φετινή περίοδο έγινε και ήδη από τα τέλη Σεπτεμβρίου, έχουμε ξεκινήσει πρόβες με δύο παραμύθια. Πιο συγκεκριμένα με το παραμύθι «τα βραστά αβγά και τα βραστά κουκιά» με το οποίο θα επισκεπτόμαστε κυρίως τα δημοτικά σχολεία που θα μας προσκαλούν, και το χριστουγεννιάτικο παραμύθι «συμφωνία με έναν καλικάντζαρο» με το οποίο θα συμμετέχουμε στις χριστουγεννιάτικες εκδηλώσεις του δήμου Καβάλας. Τέλος, πρόβες ξεκίνησαν και για την πρώτη μας παραγωγή που θα αφορά τους ενήλικες θεατές και σχετίζεται με παραλογές που θα δουλέψουμε σε συνεργασία με το «Θέατρο Κύκλος», ενώ εκκρεμεί και η παραγωγή μας για την περιοδεία του εξωτερικού που το θέμα μας θα είναι η μυθολογία.

Το 2014 μας βρήκε να επισκεπτόμαστε τα δημοτικά σχολεία -και όχι μόνο- με το παραμύθι «τα βραστά αβγά και τα βραστά κουκιά» σε δύο εκδοχές. Η πρώτη ήταν καθαρά από εμάς, ενώ είχαμε και την παρουσίαση του παραμυθιού με την συνοδεία ολόσωμης κούκλας σε συνεργασία με το κουκλοθέατρο «ΤΙΚ-ΝΙΚ».

Τον Φεβρουάριο συμμετείχαμε σε ημερίδα που πραγματοποίησε το υπουργείο Πολιτισμού στην Θεσσαλονίκη για την Άϋλη Πολιτιστική Κληρονομιά σύμφωνα με την σύμβαση της UNESCO που υπέγραψε κι η Ελλάδα μεταξύ άλλων 157 χωρών.

Τον Μάιο, παρουσιάσαμε στο κοινό της Καβάλας την πρώτη μας εκδήλωση για ενήλικες, τα «Καταλόγια – Σχεδίασμα ΙΙΙ» σε σκηνοθεσία και δραματουργική επεξεργασία του Θ. Οικονομίδη. Ήταν μια τελετουργική αναπαράσταση πέντε κλασσικών ελληνικών παραλογών με θέμα την θυσία. Οι παραστάσεις πραγματοποιήθηκαν στο θέατρο «Αντιγόνη Βαλάκου» και στο Φρούριο της Καβάλας στο μπουντρούμι.

Τον Ιούνιο πραγματοποιήσαμε τις πρώτες μας εκλογές ως σύλλογος. Από τις εκλογές προέκυψε και το πρώτο επίσημο διοικητικό συμβούλιο (η σύστασή του αναγράφεται στο τέλος της σελίδας).

Επίσης συμμετείχαμε για άλλη μια χρονιά στον θεσμό -πλέον- Wood Water Wild Festival, καθώς και για πρώτη φορά στο 4ο Kavala Air Sea Show.

Τιμήσαμε το έθιμο του Αϊ Γιαννιού κι έτσι ανήμερα της γιορτής του Τιμίου Προδρόμου, ανάψαμε την φωτιά μας στην παραλία της Καλαμίτσας κι αρχίσαμε να πηδάμε όλοι από πάνω της.

Από την Άνοιξη του 2014, ξεκινήσαμε εξορμήσεις στη φύση. Πικ-νικ σε όμορφα μέρη της περιφέρειάς μας, όπως την Παλιά Καβάλα, το Νέστο ποταμό, κ.α.

Ο Ιούλιος κι ο Αύγουστος, μας βρήκαν να συμμετέχουμε σε διάφορα φεστιβάλ και γιορτές, όπως της Πιέριας Κοιλάδας που γίνεται στην Μουσθένη και στην 16η έκθεση βιβλίου στην Καβάλα. Δώσαμε το παρών μας με έντονη παρουσία στο «Φτου και παίζει» του Ευρωπαϊκού προγράμματος Europe is our playground που πραγματοποιήθηκε σε πέντε γειτονιές της Καβάλας, αλλά και στο Junior Festival 2014 που έλαβε χώρα στη Λήμνο.

Από τον Οκτώβριο ξεκινήσαμε στην ομάδα, μαθήματα εκκμάθησης κρουστών οργάνων και συγκεκριμένα μπεντίρ και νταφ με σκοπό να καταφέρουμε να συνοδεύουμε στο μέλλον τα παραμύθια μας με ρυθμό και ήχους.

Ο τελευταίος μήνας του χρόνου, ο μήνας των γιορτών, μας χτύπησε την πόρτα κι απαντήσαμε με χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα παραμύθια στην πόλη της Καβάλας, σε δημοτικά διαμερίσματα της περιφέρειας, αλλά και στην όμορφη Καλαμπάκα του νομού Τρικάλων.

Προσωρινή Διοίκηση :

Η προσωρινή διοίκηση του Σωματείου με την επωνυμία «Οι Παραμυθάδες» με έδρα την Καβάλα αποτελείται από τα εξής επτά (7) ιδρυτικά μέλη με την αντίστοιχη προσωρινή ιδιότητα:

Πρόεδρος: Ιάσμη Μαντζουράνη (6945 607144)

Αντιπρόεδρος : Βιβή Θεοδωρίδου (6945 928195)

Γραμματέας: Ξανθούλα Στογιαννίδου (6949 868366)

Ταμίας: Μαρία Μπουγά (6977 990774)

Σύμβουλος: Νίκη Δρίβα (6973485566)

Μέλη:

1) Μάριος Τσακνάς (6938 370113)

2) Χρήστος Τσίρκας (6946 816535)

Πρώτη επίσημη σύσταση του Διοικητικού Συμβουλίου μετά τις εκλογές του Ιουνίου 2013

Πρόεδρος: Μαρία Παπακωνσταντίνου

Αντιπρόεδρος : Χρήστος Τσίρκας

Γραμματέας: Βαρβάρα (Βιβή) Θεοδωρίδου