Posts Tagged With: νανουρίσματα

Ναναρίσματα της Καβάλας και της περιοχής – 2

titlosΝαναρίσματα

Μετά το πρώτο μέρος, συνεχίζουμε σήμερα με άλλα δύο ναναρίσματα, ένα από το χωριό Δωμάτια Παγγαίου και ένα από τη Λέσβο.

Τα τραγουδάκια αυτά (όπως και τα προηγούμενα), μεταξύ άλλων, παρουσιάζουν και τα αναμενόμενα κοινά χαρακτηριστικά:

  1. της αναφοράς στο ίδιο το μωρό, ώστε να είναι πιο άμεση η σύνδεση του ναναρίσματος με το αντικείμενό του,
  2. της αναφοράς σε στοιχεία της φύσης (βουνά, δάση, πουλιά) και του τόπου όπου ζει η οικογένεια, συμπεριλαμβανομένου του σπιτιού της, και
  3. της επανάληψης φράσεων και λέξεων, ώστε να είναι και πιο εύκολη η πρόσληψη και η εκμάθησή τους (στο μέλλον) από το μωρό.

Στα κείμενα έχει κρατηθεί η ορθογραφία της εποχής, εκτός από τον τονισμό των λέξεων (μονοτονικό αντί πολυτονικού).

Από το Παγγαίο, του μαθητή Ι Μηλόπουλου

Κοιμάτ’ ο ήλιος στα βουνά κι’ η πέρδικα στα δάση
κοιμάται το πουλάκι μου τον ύπνο να χορτάση.
Κοιμήσου, που να σε χαρώ και να σε δω μεγάλο
και να σε δω της παντρειάς κι’ ακόμη πιο μεγάλο.
Κοιμάται το πουλάκι μου στην αργυρή την κούνια
και πάνω στο κεφάλι του πετούνε αγγελούδια.
Κοιμάται το παιδάκι μου στα άσπρα τα σεντόνια
και τραγουδούν ολόγυρα γλυκά τα χελιδόνια.
Άγγελοι νανουρίζουνε το γυιο τον κανακάρη
που ο Θεός τον έταξε να γίνη παλληκάρι
Έλα ύπνε, έλα για, έλα Χριστέ και Παναγιά.

Όπως αναφέρεται, «προέρχεται από γυναίκα 40 ετών από το χωριό Δωμάτια Παγγαίου».

Από τη Λέσβο, του μαθητή Καρλιώτη

Κοιμάται ο ήλιος στα βουνάnanourismalesvou-karliotis
κοιμάται στα λαγκάδια
κοιμάται το παιδάκι μου
μέσ’ τα μαργαριτάρια.

Κοιμάτ’ ο ήλιος στα βουνά
κοιμάται και στα χιόνια
κοιμάται το παιδάκι μου
στα κάτασπρα σεντόνια.

Κοιμάτ’ ο ήλιος στα βουνά
κοιμάται και στα δάση
κοιμάται το παιδάκι μου
τον ύπνο να χορτάση.

«Προέρχεται από γυναίκα 60 ετών καταγομένη από το Πλωμάρι Μυτιλήνης»

 

Categories: Λαογραφία | Ετικέτες: ,, | Σχολιάστε

Ναναρίσματα της Καβάλας και της περιοχής – 1

titlosΝαναρίσματα

Το 1957 δημοσιεύτηκαν στην «Έρευνα» (εβδομαδιαία εφημερίδα της Καβάλας) μία σειρά από «ναναρίσματα» της Καβάλας και της γύρω περιοχής, που συγκέντρωσαν οι μαθητές της εβδόμης τάξης Κλασσικού του Γυμνασίου Αρρένων και επιμελήθηκε ο καθηγητής τους Γιάννης Σχινάς.

Όπως αναφέρεται και στο άρθρο: «τα ναναρίσματα είναι μικρά λυρικά τραγουδάκια γεμάτα λυρικό χρώμα, στοργή και τρυφερότητα. Με τέτοιου είδους τραγούδια νανουρίζουν και αποκοιμίζουν οι μητέρες όλης της γης τα μωρά τους. Εκτός από τη λογοτεχνική τους αξία, που κάποτε είναι πολύ μεγάλη, μας δίνουν και πολύτιμες πληροφορίες για τα ιδανικά, τα όνειρα του λαού, ακόμη και για την κοινωνική κατάσταση της εποχής.»

Παραθέτω στη συνέχεια δύο χαρακτηριστικά ναναρίσματα, ένα από τη Θράκη/Μικρά Ασία και ένα από τη Θάσο και, προσεχώς, θα καταγραφούν και τα υπόλοιπα της συλλογής, ώστε να συνεχίσουν να ζουν και να τα ακούσουν και μωρά του παρόντος και του μέλλοντος. Στα κείμενα έχει κρατηθεί η ορθογραφία της εποχής, εκτός από τον τονισμό των λέξεων (μονοτονικό αντί πολυτονικού).

Από τη Θράκη – Μικρά Ασία, του μαθητή Χρήστου Δέλλιου

Νάνι του Μπέη το παιδί
του βασιληά τ’ αγγόνι
και της βασίλισσας τ’ αδεξίμ’
του κόσμου το καμάρι.

Νάνι που το κοιμίζανε
τρεις αδερφές και μάνα
κι’ ακόμα δεν προφτάσανε
πήραν και παραμάνα.

Έλα ύπνε και πάρε το
και πάν’ το στους μπαξέδες
και γέμισε τους κόρφους του
λουλούδια μενεξέδες.

Έλα Χριστέ και Παναγιά
κι’ αποκοίμισέ το
και δόστου όνειρα γλυκά
κι’ ύστερα ξύπνησέ το.

Όπως αναφέρεται, «προέρχεται από γυναίκα 45 ετών καταγομένη από την Μ. Ασία».

Από τη Θάσο, του μαθητή Άγγελου Τσεβρεμέ

Νάνι, νάνι, νάνι,
νάνι του μουρόμ’ να κάνη
ώσπου νάρθ’ η μάνα του
από τα φουρνόξυλα
από τα φουρνόξυλα
κι’ από τα καψόξυλα.
Να του φέρει κούμαρα
κούμαρα κι’ αβάτσινα
και της γάτας την ουρά
και του ποντικού τ’ αυτιά.
Νάνι, νάνι, νάνι,
νάνι του μουρόμ’ να κάνη.
Έλα ύπνε πάρε το
και γλυκά πουκοίμα το.
Νάνι, νάνι, νάνι.

«Το υπαγόρευσε η γιαγιά του μαθητού Φαίδρα Μακρυγιάννη ετών 70 από το χωριό Καλλιρράχη.

 

 

Συνεχίζεται… 🙂

Categories: Λαογραφία | Ετικέτες: ,,, | Σχολιάστε

Blog στο WordPress.com.

Αρέσει σε %d bloggers: