Posts Tagged With: Γνωμικά

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «είπαν το ψωμί, ψωμάκι». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «χτύπα ξύλο». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 01 Δεκεμβρίου):

Ο φίλος μας ο Τάσος μας γράφει:

«Για τη φράση ”χτύπα ξύλο” διάβασα ότι…
Στα αρχαία χρόνια οι άνθρωποι πίστευαν ότι μέσα στα ξύλα και ειδικότερα στους κορμούς των δέντρων ζούσαν πνεύματα, καλά και κακά. Ο λόγος που χτυπούσαν το ξύλο (κορμός δέντρου) ήταν για να τα κάνουν να φύγουν και να μην ακούσουν αυτά που έλεγαν, ιδίως αν ήταν κακό και αυτό για να μη το πραγματοποιήσουν.
Μια άλλη παρόμοια εκδοχή για τη φράση…
Οι άνθρωποι πολύ παλιά, πολλές φορές συναντιόνταν στα δάση για να μιλήσουν τόσο για καλά ή νόμιμα όσο και για κακά ή παράνομα πράγματα. Χτυπούσαν λοιπόν τα ξύλα, τους κορμούς από τα δέντρα για να φύγουνε τα πνεύματα και να μην ακούσουν αυτά που ήθελαν να πουν.»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «έμεινε στο ράφι». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (Τελευταία ενημέρωση 24 Νοεμβρίου 2013):

Ο Τάσος από τους Αντιφιλίππους μας γράφει:

Ψάχνοντας να βρω από που προέρχεται η φράση ”έμεινε στο ράφι” διάβασα ότι…
Στη βυζαντινή εποχή είχαν μια συνήθεια, που υπάρχει ακόμα, σε μερικά μέρη της Ελλάδος. Τα παλιά οικογενειακά αντικείμενα τα έβαζαν στα ράφια και τα είχαν για στολίδια.
Από τότε βγήκε η φράση ”έμεινε στο ράφι”… Δηλαδή ότι γέρασε πολύ έτσι ώστε μπορεί να τη βάλουν στο ράφι μαζί με τα παλιά αντικείμενα.

Κι ο Τάσος από την Βραζιλία:

Στην Βυζαντινή εποχή υπήρχε μια συνήθεια, που σώζεται ακόμη σε πολλά μέρη της Ελλάδας.
Τα παλιά οικογενειακά κειμήλια, να τοποθετούνται σε ράφια για στολισμό.
Από τη συνήθεια αυτή προήλθε και η φράση: “αυτή έμεινε στο ράφι”, δηλαδή έχει γεράσει τόσο πολύ, ώστε μπορεί να τοποθετηθεί στο ράφι μαζί με τα παλιά οικογενειακά αντικείμενα.

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Δεν κάνει ούτε για ζήτω». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση:(Τελευταία ενημέρωση 17/11/2013)

Ο φίλος μας ο Τάσος από την Βραζιλία μας γράφει ότι πρόκειται για «δημώδης έκφραση που λέγεται για άτομο οκνηρό και γενικά ανεπρόκοπο. Η ιστορία της ανάγεται στη εποχή του Όθωνα. Τότε οι παρατρεχάμενοι των Βουλευτών αναλάμβαναν την στρατολόγηση οπαδών που θα ζητωκραύγαζαν τους πολιτικούς στις συγκεντρώσεις ή τις κοντινές περιοδείες τους.
Επί τούτου είχε βρεθεί μια αλάνα στη σημερινή πλατεία Ρηγίλλης και εκεί έβαζαν τους υποψήφιους να φωνάζουν δυνατά “Ζήτωωω…”, “Μπράβοοο…” κλπ. Έτσι όποιος κοβότανε λέγανε “αυτός δεν κάνει για ζήτω”!
Η πρώτη φορά που ακούσθηκε από επίσημα χείλη αυτή η έκφραση ήταν από την αδελφή του Χαρίλαου Τρικούπη που χαρακτήρισε έτσι τον πολιτικό αντίπαλο του αδελφού της Θ. Δεληγιάννη.»

Και ο Τάσος από τους Αντιφιλίππους γράφει: «Από ότι διάβασα, στην εποχή του Όθωνα στις πρώτες βουλευτικές εκλογές, τα κόμματα για να δείξουν ότι έχουν κόσμο και δύναμη μάζευαν άνδρες για να φωνάζουν ”ζήτω”, όταν έβλεπαν να περνάει ο αρχηγός ή οι βουλευτές του κόμματος και τους πλήρωναν.
Για να τους δοκιμάσουν αν έχουν δυνατή φωνή, τους μάζευαν σε μια μάντρα (κοντά στη σημερινή πλατεία Ρηγίλλης) και τους έβαζαν να φωνάζουν ”μπράβο” ή ”ζήτω”. Αν είχαν δυνατή φωνή τους κρατούσαν και τους έδιναν μια δραχμή την ημέρα, ενώ τους άλλους τους έδιωχναν. Δεν έκαναν δηλαδή ούτε για…ζήτω!
Ποιο γνωστή έγινε η φράση όταν η αδελφή του Χαρίλαου Τρικούπη την είπε για τον Δεληγιάννη Θεόδωρο που ήταν πολιτικός αντίπαλος του αδελφού της.«

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Άλλος πλήρωσε τη νύφη». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Χωριό που φαίνεται κολαούζο δε θέλει». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 3/11/2013):

Σύμφωνα με την Αλεξία Κιουρτσίδου και την επιμέλεια που έκανε και εξέδωσε στο βιβλίο με τίτλο «Γιατί λέμε…» των εκδόσεων «Ελληνική Πρωτοβουλία» το 2010, «η λέξη «κολαούζος» προέρχεται από την τουρική λέξη kilavuz που μεταφράζεται ως «οδηγός», δηλαδή αυτός που δείχνει το δρόμο. Κατά συνέπεια η φράση σημαίνει πως στο χωριό που φαίνεται δεν χρειάζεται οδηγός για να μας πάει εκεί. Σήμερα χρησιμοποιούμε τη φράση για κάτι που είναι τόσο φανερό ώστε δεν χρειάζεται ιδιαίτερη ανάλυση».

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Φάτε μάτια ψάρια και κοιλιά περίδρομο». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Του τα έβγαλε στη φόρα». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Τελευταία ενημέρωση 19/10/2013:

Οι σχολιασμοί των φίλων μας είναι σύμφωνοι με αυτά που γνωρίζουμε κι εμείς…

πιο συγκεκριμένα, ο Απόστολος μας λέει «Δεν το έχω ψάξει, αναρωτιέμαι όμως αν η «φόρα» προέρχεται από το φόρουμ, την αγορά δηλαδή. «Αγορά» με την πιο παραδοσιακή, αρχαία αν θέλετε, έννοια, τον τόπο των δημοσίων συζητήσεων».

…ενώ ο Τάσος μας γράφει «Στη Βυζαντινή εποχή οι κήρυκες έκαναν εκτός των άλλων και μια δουλειά πολύ περίεργη……
Όταν ένας πολίτης κατηγορούσε για κλοπή κάποιον ή για φόνο χωρίς να έχει στοιχεία αποδεικτικά, ο κήρυκας αναλάμβανε να κατηγορήσει δημόσια αυτόν που παρανόμησε, παίρνοντας την ευθύνη πάνω του.
 Ανέβαινε σε ένα ψηλό μέρος και φώναζε:
 «…Επειδή όμως δεν υπάρχουν στοιχεία ικανά εναντίον του, για να τον παραδώσουμε στο δικαστήριο, όσοι γνωρίζουν κάτι σχετικό με την υπόθεση, να ‘ρθουν να μας το πουν. Αυτοί που δεν τολμούν να παρουσιαστούν μπροστά μας, να τον καταγγείλουν, θα είναι καταραμένοι στη ζωή και στο θάνατο. Το κορμί τους να βγάλει τις πληγές του Φαραώ και τα παιδιά τους, όπως και τα παιδιά των παιδιών τους, θα διψούν και δε θα βρίσκουν νερό…»
 Μετά από τέτοιες κατάρες, οι κήρυκες είχαν καταντήσει ο τρόμος και ο φόβος του κόσμου. Σαν αποτέλεσμα όλου αυτού ήταν όποιος ήξερε για τον ένοχο κάτι να το λέει δημόσια, δηλαδή να «του τα βγάζει στη φόρα» όπως κατάντησε να λέγεται τότε.
 Με αυτό τον τρόπο θα έμενε μακριά από τις κατάρες και θα είχε τη συνείδηση του ήσυχη…»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Σκότωσε την κότα με τα χρυσά αβγά.». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 13 Οκτωβρίου 2013):

Συμφωνούμε σε γενικές γραμμές με τις απόψεις των φίλων που άφησαν τα σχόλιά τους κάτω από το άρθρο. Δηλαδή:

Ο Τάσος από τους Αντιφιλίππους μας λέει ότι «τη φράση αυτή τη λέμε για τους άπληστους και αχόρταγους ανθρώπους. Την συναντούμε σε έναν μύθο του Αισώπου. Ο μύθος λέει πως ζούσε κάποτε ένας άντρας που είχε μια διαφορετική κότα από τις άλλες. Αυτή η κότα γεννούσε χρυσά αυγά. Μια μέρα από την απληστία του τη σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό που είχε μέσα της. Τότε λοιπόν είδε ότι η κότα δεν είχε χρυσό μέσα της και ότι ήταν όπως οι άλλες. Έτσι θέλοντας τα πολλά έχασε και τα λίγα.»

Η Γιούλη Κρ. μας γράφει: » Φράση που συναντούμε σε έναν από τους μύθους του Αισώπου και χρησιμοποιείται για ανθρώπους άπληστους και αχόρταγους. Ο μύθος αναφέρει πως κάποτε ζούσε ένας άντρας που είχε μια κότα διαφορετική από τις άλλες. Η κότα αυτή γεννούσε χρυσά αυγά. Μια μέρα, κυριευμένος από απληστία και ανυπομονησία, τη σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό που είχε μέσα της μαζεμένο. Τότε όμως είδε ότι η κότα του ήταν όπως και όλες οι άλλες. Έτσι, επιδιώκοντας τα πολλά, έχασε τελικά και τα λίγα».

Κι ο άλλος Τάσος από την Βραζιλία λέει πως: «Η φράση χρησιμοποιείται για τους άπληστους και τους αχόρταγους. Αποδίδεται στον Αίσωπο ο οποίος αναφέρει, σε έναν από τους μύθους του, για τον άπληστο ιδιοκτήτη μιας κότας πού γεννούσε χρυσά αυγά. Όταν την σκότωσε για να πάρει όλο το χρυσό μαζεμένο, είδε ότι η κότα ήταν φυσιολογική όπως όλες οι άλλες. Έτσι πηγαίνοντας για τα πολλά έχασε και τα λίγα.

Ο μύθος 
ήταν κάποτε ένας φτωχός αγρότης και μια μέρα ανακάλυψε στο κοτέτσι του ένα αστραφτερό χρυσό αυγό. Στην αρχή νόμιζε ότι πρόκειται για φάρσα, αλλά καθώς πήγαινε να πετάξει το αυγό το ξανασκέφτηκε και το έδωσε να το εκτιμήσουν. Αποδείχτηκε ότι το αυγό είναι από καθαρό χρυσάφι! Ο γεωργός δεν μπορούσε να πιστέψει την καλή του τύχη. Την επόμενη βρίσκει δεύτερο χρυσό αυγό, δυσκολεύοντας να πιστέψει την τύχη του. Κάθε πρωί ξυπνούσε κι έτρεχε στο κοτέτσι για να βρει το επόμενο χρυσό αυγό. Έτσι απόκτησε γρήγορα μυθώδη πλούτη και ζούσε όπως φανταζόταν στα όνειρά του. Μαζί με τα πλούτη απέκτησε την απληστία και την ανυπομονησία. Ο γεωργός δε μπορούσε να περιμένει μέρα μέρα να παίρνει το χρυσό αυγό και μια μέρα αποφάσισε να σφάξει την κότα και να τα πάρει μονομιάς. Δυστυχώς γι αυτόν, δεν υπήρχαν χρυσά αυγά μέσα της και τότε κατάλαβε ότι δεν υπήρχε τρόπος να βρει άλλα πλέον. Ο γεωργός σκότωσε την κότα που τα γεννούσε!…»

Η φράση που αναζητούμε για την εβδομάδα που ακολουθεί, είναι η «Τύπος και υπογραμμός». Γράψτε μας τα σχόλιά σας, τι πιστεύετε για την προέλευση της φράσης και μοιραστείτε μαζί μας την χαρά της αναζήτησης…

Τα λέμε σε μια εβδομάδα!

Προέλευση (τελευταία ενημέρωση 6/10/2013):

Ο φίλος μας ο Τάσος από την Βραζιλία μας λέει ότι σχετικά με την φράση που αναζητούμε:»στα σχολεία της κατώτερης εκπαίδευσης των βυζαντινών χρόνων, ο δάσκαλος που πρωτομάθαινε τους αρχάριους γραφή, έπαιρνε την πλάκα του μαθητή και έγραφε στην αρχή της με όλη του την καλλιγραφική ικανότητα, πρώτα γράμματα και αργότερα λέξεις και φράσεις. Ύστερα τραβούσε μια γραμμή κάτω από αυτό το υπόδειγμα, για να συνεχίσει κατόπιν ο μαθητής. Αυτό ακριβώς το υπόδειγμα λεγόταν τύπος και υπογραμμός – γιατί υπήρχε υπογράμμιση. Επειδή έπρεπε σαν γραμμένο από το δάσκαλο να είναι τέλειο κι έτσι άξιο για να το μιμηθεί ο μαθητής, η φράση “τύπος και υπογραμμός” κατέληξε να δηλώνει πια τον άνθρωπο που χει και φέρεται άψογα».

Ο φίλος και μέλος των Παραμυθάδων, Θόδωρος Παπαδόπουλος μας γράφει: «οι Βυζαντινοί έδιναν μεγάλη σημασία στην καλλιγραφία. Ο δάσκαλος έγραφε τον υπογραμμό, δηλαδή μια λέξη ή μια σειρά με καλλιγραφικά γράμματα. Τα παιδιά έπειτα προσπαθούσαν να μιμηθούν τα γράμματα του δασκάλου. Η προσπάθεια αυτή των μαθητών, δηλαδή να μιμηθούν τον υπογραμμό, έμεινε μέχρι τις μέρες μας η φράση: «Είναι τύπος και υπογραμμός», που σημαίνει αυτό που αξίζει κανείς να μιμηθεί».

Τέλος, ο Τάσος, μέλος κι αυτός των Παραμυθάδων μας λέει ότι «Ο Δάσκαλος που μάθαινε γραφή στα βυζαντινά χρόνια στα σχολεία,έπαιρνε την πλάκα και με όλη του την καλλιγραφική του τέχνη, έγραφε στην αρχή τα γράμματα και αργότερα λέξεις και φράσεις. Στη συνέχεια τραβούσε μια γραμμή για να συνεχίσει ο μαθητής. Αυτό που έκανε ο δάσκαλος ονομαζόταν ΄΄τύπος και υπογραμμός΄΄.Επειδή αυτό το θεωρούσαν τέλειο και άξιο για μίμηση,η φράση ΄΄τύπος και υπογραμμός΄΄ δηλώνει αυτόν που φέρετε και ζει άψογα…»

Οι τρεις παραπάνω, συμφωνούν με την φίλη και μέλος των Παραμυθάδων Αδελαϊδα, που έθεσε τον γρίφο και η προέλευση που έχει η ίδια για την φράση μας λέει:«Τύπος και υπογραμμός» Στα βυζαντινά σχολεία ο δάσκαλος έγραφε πάνω στην πλάκα του μαθητή κάποιο κείμενο (ο τύπος, το πρότυπο) και το υπογράμμιζε (ο υπογραμμός).  Μετά ο μαθητής όφειλε να το αντιγράψει, προσεκτικά, φροντίζοντας να συμφωνεί με το υπόδειγμα (τον τύπο) που ήταν πάνω από τον υπογραμμό.