Ναναρίσματα

Το 1957 δημοσιεύτηκαν στην «Έρευνα» (εβδομαδιαία εφημερίδα της Καβάλας) μία σειρά από «ναναρίσματα» της Καβάλας και της γύρω περιοχής, που συγκέντρωσαν οι μαθητές της εβδόμης τάξης Κλασσικού του Γυμνασίου Αρρένων και επιμελήθηκε ο καθηγητής τους Γιάννης Σχινάς.

Όπως αναφέρεται και στο άρθρο: «τα ναναρίσματα είναι μικρά λυρικά τραγουδάκια γεμάτα λυρικό χρώμα, στοργή και τρυφερότητα. Με τέτοιου είδους τραγούδια νανουρίζουν και αποκοιμίζουν οι μητέρες όλης της γης τα μωρά τους. Εκτός από τη λογοτεχνική τους αξία, που κάποτε είναι πολύ μεγάλη, μας δίνουν και πολύτιμες πληροφορίες για τα ιδανικά, τα όνειρα του λαού, ακόμη και για την κοινωνική κατάσταση της εποχής.»

Παραθέτω στη συνέχεια δύο χαρακτηριστικά ναναρίσματα, ένα από τη Θράκη/Μικρά Ασία και ένα από τη Θάσο και, προσεχώς, θα καταγραφούν και τα υπόλοιπα της συλλογής, ώστε να συνεχίσουν να ζουν και να τα ακούσουν και μωρά του παρόντος και του μέλλοντος. Στα κείμενα έχει κρατηθεί η ορθογραφία της εποχής, εκτός από τον τονισμό των λέξεων (μονοτονικό αντί πολυτονικού).

Από τη Θράκη – Μικρά Ασία, του μαθητή Χρήστου Δέλλιου

Νάνι του Μπέη το παιδί
του βασιληά τ’ αγγόνι
και της βασίλισσας τ’ αδεξίμ’
του κόσμου το καμάρι.

Νάνι που το κοιμίζανε
τρεις αδερφές και μάνα
κι’ ακόμα δεν προφτάσανε
πήραν και παραμάνα.

Έλα ύπνε και πάρε το
και πάν’ το στους μπαξέδες
και γέμισε τους κόρφους του
λουλούδια μενεξέδες.

Έλα Χριστέ και Παναγιά
κι’ αποκοίμισέ το
και δόστου όνειρα γλυκά
κι’ ύστερα ξύπνησέ το.

Όπως αναφέρεται, «προέρχεται από γυναίκα 45 ετών καταγομένη από την Μ. Ασία».

Από τη Θάσο, του μαθητή Άγγελου Τσεβρεμέ

Νάνι, νάνι, νάνι,
νάνι του μουρόμ’ να κάνη
ώσπου νάρθ’ η μάνα του
από τα φουρνόξυλα
από τα φουρνόξυλα
κι’ από τα καψόξυλα.
Να του φέρει κούμαρα
κούμαρα κι’ αβάτσινα
και της γάτας την ουρά
και του ποντικού τ’ αυτιά.
Νάνι, νάνι, νάνι,
νάνι του μουρόμ’ να κάνη.
Έλα ύπνε πάρε το
και γλυκά πουκοίμα το.
Νάνι, νάνι, νάνι.

«Το υπαγόρευσε η γιαγιά του μαθητού Φαίδρα Μακρυγιάννη ετών 70 από το χωριό Καλλιρράχη.

Συνεχίζεται… 🙂